Bugun mustaqil O'zbekiston deganda nafaqat biz, balki xorijliklar ham o'z yo'liga, o'z taraqqiyot modeliga ega malakatni tasavvur etadi. 1992-yilda e'lon qilingan milliy taraqqiyotning besh tamoyili ikki asr davomida (1992-2016) ishonchni oqlab kelmoqda. O'zbekistonda "o'ta kambag'allar ham, o'ta boylar ham bo'lmasligi" mamlakatda ijtimoiy ta'minot yuqori bo'lgan bozor iqtisodiyotiga asoslangan jamiyat qurish g'oyasini asoslaydi. Bu masalada qilinayotgan ishlar kichik va o'rta biznesni qo'llab-quvvatlash, eng kam oylik ish haqini muttasil oshirib borish, aholining kam ta'minlangan qismiga uzluksiz va maqsadli yo'naltirilgan moddiy yordamni tashkil etish va yana hakozolarda ko'rinadi. Davlat doimo aholining o'rta qatlamini ko'paytirish va qo'llashga harakat qilib kelgan. Aynan o'rta qatlam o'ta boy ham, o'ta kambag'al ham bo'lmaydi. Dunyo tajribasida o'rta qatlam tarkibini o'qituvchi, shifokor, huquqshunos, arxitektor va boshqa kasb egalari tashkil qilishi bor gap. Ya'ni, bu o'rta qatlam o'ziga to'q va ancha moliyaviy baquvvat bo'lishi darkor, u hech og'rinmay ikkilamchi iste'mol tovarlariga, avtomobil, sayohat va davolanish kabilarga pul xarjlashi kerak, (pul xarjlash - pul sovurish emas, albatta) shu jumladan, turarjoy(kvartira) olishda ham unchalik qiynalishi joiz emas. Biroq, o'ta kambag'allar ham, o'ta boylar ham bo'lmasligi haqidagi tushuncha real voqe'likdan chiqib ketmoqda. O'qituvchi-yu shifokorlar va hakozolarning ancha qismi (yuqorida ta'kidlaganimiz) o'rta qatlamni o'zlari bilib-bilmay tark etishmoqda. Buni hayotimizdagi kundalik faktlar isbot qilib bermoqda. Quyida meni o'ylantirgan va yuqoridagi fikrlarga sabab bo'lgan postni sizga taqdim etayapman. Marhamat!
“Murad Buildings” уйлари ўртача 1 миллиард сўмдан эканлиги маълум бўлди
Аввал ҳам биз бу ҳақда озроқ тўхталган эдик. Лекин ўша вақтда янги қурилаётган кўп қаватли уйларнинг ўртача нархини 300 миллион сўм деб ўйлагандик. Билсак биз адашган эканмиз.
Кундан кун машҳур бўлиб бораётган Murad Buildings уйлари ва уларнинг нархларига қизиқиш фейсбукда пайдо бўлган компанияга тегишли “Амир Темур” уй мажмуаси ҳақидаги реклама ролигидан сўнг янада ортди.
Шу мақсадда компаниянинг 200-88-22 рақамли телефонига қўнғироқ қилиб, янги мажмуадаги уйларнинг квадрат метри қанчалигини сўрадик.
Маълум бўлишича, ҳозирда ушбу кўп қаватли уйнинг фақат 4-5 қаватларидаги хонадонлар сотувда қолган. 4-қаватдаги 2 хонали 91,5 квадрат метрли хонадоннинг ҳар бир квадрат метри 12 миллион сўмдан экан. Яъни 12000000х91,5=1 098 000 000 (бир миллиард тўқсон саккиз миллион) сўм экан. 5-қаватдаги 183 ва 236 квадрат метр ҳажмдаги хонадонлар нархи ҳар бир квадрат метри учун 10 миллион сўмдан экан. 183х10000000=1 830 000 000 (бир миллиард саккиз юз ўттиз миллион) сўм, 236х10000000=2 360 000 000 (икки миллиард уч юз олтмиш миллион)сўм экан.
Бу сонларни дастлаб калкуляторда кўриб оғзим ланг очилиб қолди. Наҳотки шунақа нархда ҳам уй бўладими дея қайта-қайта сонларга қарадим. Йўқ адашмабман. Бир ҳамкасбимга кўрсатсам “ҳа буни сўмдамас долларда ҳисоблаш керак-да ака, шунда нормални чиқади” дея мени тинчлантирган бўлди. Қойил бу даражада ривожланиб кетганмиз деб ўйламагандим. Ёки биз замондан жуда орқада қолиб кетганмиз.
Хонадонлар кам қолганига қараганда бу уйларни сотиб олиш имкониятига эга ҳамюртларимиз кўп шекилли.
Билишимча бизда ўртача ойлик иш ҳақи 500 доллар эди. Икки хонали шундай уйни олмоқчи бўлсангиз ойига 10 миллион сўм ойлик олган тақдирингизда 10 йил емай-ичмай пул йиғишингиз керак бўлар экан.
Нима бўлганда ҳам биз капиталистик жамиятда яшаяпмиз. Бизда ўта бойлар ҳам, ўта камбағаллар ҳам бўлмайди деган гаплар қуруқ сафсатадан бошқа нарса эмаслиги шу бир мисолда кўриниб қолди. 1 миллион сўм ойлик билан 1 миллиардлик уй ўртасида ер билан қуёшчалик масофа бор.
Хуллас “Murad Building”чи акаларга омад, чўнтакларига даромад. Бизга ўхшаган ойига 1 миллион сўм ойлик олувчиларга эса бу дунёда бундай уйлар насиб қилишига умид йўқ шекилли яна худо билади. Ойликларимизни ҳам балки уй олиш имкониятига қараб ошириб қолишар.
Умид Орзиев
No comments:
Post a Comment